Recent is onderzocht wat bezoekers van Z24 weten en vinden van bedrijfsrisico’s, preventie en verzekeringen. Hieruit bleek dat ondernemers verreweg het meest beducht zijn voor aansprakelijkheid.

Dit is voor Arjan Hendriksen reden om drie opeenvolgende columns te wijden aan de verschillende aansprakelijkheidsrisico’s voor ondernemers en – uiteraard – aan het verkleinen daarvan. In deze column gaat hij in op de relatie tussen bedrijfscultuur en incidenten. Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis.

Soorten aansprakelijkheid

Bedrijven kunnen te maken krijgen met verschillende vormen van aansprakelijkheid. Als werkgever kan een bedrijf aansprakelijk gesteld worden voor materiële, fysieke en psychische schade die werknemers door of tijdens hun werk oplopen.

Naast deze werkgeversaansprakelijkheid, kan een bedrijf claims ontvangen voor schade die is veroorzaakt door een gebrek in of aan geleverde producten. Tekortkomingen bij dienstverlening behoren tot de categorie dienstenaansprakelijkheid. Denk daarbij aan installatie- en montagefouten.

Fouten van beroepsbeoefenaren die schade veroorzaken, vallen doorgaans onder de noemer beroepsaansprakelijkheid. Een voorbeeld hiervan zijn medische missers.

Bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, moeten niet alleen rekening houden met gezondheidsrisico’s, maar ook met milieuaansprakelijkheid. Hierbij is sprake van verwijtbare schade door vervuiling van grond of water.

Overigens is hierbij niet altijd sprake van gevaarlijke stoffen. Het weglekken van grote hoeveelheden melk of mest kan ook milieuschade veroorzaken.

En nu het goede nieuws

Een integraal kwaliteits- en veiligheidsprogramma minimaliseert veel van deze aansprakelijkheidsrisico’s. Het opzetten en uitvoeren van een dergelijk programma vraagt – afhankelijk van de aard van je bedrijf – uiteraard om een investering in tijd en geld. Elke ondernemer zal zich dat realiseren. Maar wat lang niet iedereen onderkent, is dat een goed kwaliteits- en veiligheidsprogramma veel meer geld oplevert dan het kost.

De winst zit hem onder meer in lagere verzekeringskosten, stijging van de productiviteit, minder incidenten en klachten, minder tijdverlies, minder hersteloperaties, minder juridische kosten en het voorkomen van imagoschade. Het rendement op investeringen in kwaliteit en veiligheid kan in de praktijk oplopen tot wel 700%.

Zo zag een middelgroot chemiebedrijf na de invoering van een kwaliteits- en veiligheidsprogramma het aantal incidenten dalen van gemiddeld 100 naar 5 per jaar. Het gemiddelde aantal klachten van afnemers daalde van 25 naar gemiddeld 2 per jaar.

Een kwaliteits- en veiligheidsprogramma kan bovendien resulteren in een certificering, een waardevol keurmerk voor klanten, leveranciers en andere stakeholders.

Alles draait om de bedrijfscultuur

Ik weet uit ervaring dat veel ondernemers niet onmiddellijk het verband zien tussen aansprakelijkheid, kwaliteit en veiligheid. Ze zien aansprakelijkheid als een onvoorspelbaar onheil dat hen op elk moment kan treffen. Gelukkig is dit niet waar.

Bedrijven die serieus werk maken van kwaliteit, hebben zelden last van productaansprakelijkheidsclaims. Ze zijn zo ingericht dat eventuele gebreken in of aan hun producten al aan het licht komen voordat ze het bedrijf verlaten. Ze hebben procedures en checklists ontwikkeld om de kwaliteit continu te bewaken. Vanaf de inkoop van grondstoffen en materialen tot de verpakking en het transport naar de eindklant.

Bedrijven die kwaliteitsborging hoog in het vaandel hebben staan, besteden doorgaans ook veel aandacht aan gezondheid en veiligheid. Ze interpreteren ‘kwaliteit’ zeer breed. Ze streven op alle fronten naar perfectie. In de productie maar ook in de arbeidsomstandigheden, in de relatie met leveranciers en afnemers en in de zorg voor het milieu.

Door deze bedrijven is een cultuur gecreëerd waarin elke medewerker zich verantwoordelijk voelt voor de ‘kwaliteit’. Je merkt het aan de manier waarop je ontvangen wordt, hoe productie- en magazijnruimten eruit zien en aan de statistieken. Incidenten zijn er een zeldzame uitzondering.

Wil je meer weten?

Wil je jouw aansprakelijkheidsrisico verkleinen? Kijk dan in het archief. Hier vind je diverse columns over het vergroten van de veiligheid op het werk en over kwaliteitsbewaking.

Heb je een vraag? Kijk dan hier of stuur een e-mail naar [email protected].

Arjan Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis. In een reeks bijdragen laat hij bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Z24.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl